Saturday 17 February 2007

Hringnun Hi!!



Famkim lohna khawvelah kan chenga, famkimna reng a awm lo. Famkim lo bawka he taksa hi vaivuta kir lehin he hringnun ram hi an lo hnuchhawn thin a ni. Hringmi kan chan chhung hi kum 70 emaw kum 80 emaw a ni thei e. Kan hrisel viau phei chuan kum 90 thleng pawh kan dam thei ang. Amaherawhchu kum rei tak dam thleng lem lo khawvelah an tawm zawk. A ni, i lo ngaihtuah ve ngai em, i nu pumchhunga i awm lai atanga he khawvel eng i lo hmuh thlenga a pianpui ken tel tlat chu i rilru a ni. Hringmi zawng zingah rilru nei thlawt lo chu kan awm kher awm love.

Rilru nei lo khawp chuan kan vanduai bik lovang. Nausen chumchiap i lo nih atangin hnute hnek i zir a, hnute tui chu i tana chawtha ber a nih avangin puar khawpa i fawhchhuak thiam a ngai. I lo len deuh hret hnuah taksa chetdan kalhmang i lo zir a ngai leh a, i chunnun tumbailek tumbailek a tih tir thin che a nih pawhin chu chu i tih ve tur a ni tlat. Boruak hip i lo thiam theih nan an chawisawn che a, i kum mil tawka i thiam theih thil reng reng chu hmaih hauh lovin zir zel tur che in an ti hram hram ang. Chu chu hringnun bul tanna a ni miau si a ni.

Kum 5 i lo tlin zet chuan Zirna run bela i ah zawh tawk tiffin leh zirlaibu nen sikul run i pan ve a. A,AW,B,CH te chu i thiam hmasak ber tur a ni a, pensil hum leh lehkhabu thaikual dan pawh i thiam nghal kher lo a ni thei e. Amahearwhchu i zir thiam theih thil vek a nih miau avangin hma i sawn chho zel dawn tih i hre kher lo a nih pawhin he hringnun hian a kentel tlat a ni. Tichuan KG atangin BA,MA i zawh thlengin zirna runah i hun tam ber i hmang tihna a ni a. Kum 5 i nih atanga BA,MA thleng zir chhuak tur chuan a lo berah kum 23 vel i lo nih a ngai. Tichuan kum 23 vel atangin hnathawh tur i zawng tran kher lo a ni thei a, i zawng tran a nih pawhin hna tha tak leh hlawh tha tak chu i beisei bur kher lovang.

Central Service i zawm a nih phei chuan kum engemaw ti chhung chu trainning leh thil dangah i kum tam tak i khawhral leh a ngai ang. chutiang zelin Companyah emaw lut pawh ni la, i dinhmun leh hna sawhnghet tur chuan engemawti chhung chu i hun i khawhral a ngai tho tho. Tin, Master degree mai duh tawk lova, M.Phil emaw, Ph.D emaw a level pui zir zawm i nih phei chuan a lo berah kum 5 atanga kum 7 chhung zet chu i talbuat leh fat fat a ngai ngei ang. Chuti a lo nih chuan nupui/pasal nei ngam meuh khawpa dinhmun nghet tawka dinga i in hriat meuh chuan kum 30 vel i lo ni dawn tihna a ni. Mi te angin duh zawng i hmu thuai lo a ni thei a, a nih loh vek pawhin i duh zawngten an lo duh kher lo che a ni thei bawk a. Chung boruak kal chho velah chuan a lo berah kum 2 vel chu i hun i khawhral leh a lo ngai mai thei. I vannei viau a nih chuan nupui/pasal tur i hmu thuai thei bawk a. Tin, chhas ngialnghet tak nei sa i nih chuan kumtluanga run rem pui khawpa in lo in lungdum a nih chuan sawi hian a siak lo ang a, mi awhawm tak i ni thei bawk. Chu dinhmun thleng pha erawh mi tlemte an ni lawi si.

Amaherawhchu nupui/pasal neia fanau maltuan chawia i lo awm ve hun tur chu a lo berah kum 35 zeta upa i ni dawn tihna a ni ber a. Tichuan chhungkaw mamawh leh fate tan i thinlung leh ngaihtuahna tam ber chu i senral a lo ngai tawh dawn a. Chumi thinlung nei lo mi i nih chuan nupui fanaute ngaihsak lem lo pa rintlak vak loh i ni dawn tihna a ni a. Pa rintlak tak nih i tum chuan i nupui leh fanaute tana i hun tam zawk leh ngaihtuahna tam zawk i hman alo ngai dawn tihna a ni. Chuti a lo nih si chuan i fate chu Matric sawi loh BA,MA an ni thlenga chawm tur i nih phei chuan theih tawp chhuah chhungkaw tanrual ni tling khawp hna thawh a ngai dawn tihna a ni a. I faten BA,MA an lo zawh meuh chuan kum 55 vela upa i lo ni tawh ang a. I thinlung leh i sum khawlte chu i fate zirna atana i hlan fai vek phei chuan i pension huna i inchawmna tur sum i khawl a lo ngai leh dawn a ni. Hringnun hi tarlama hreawm taka hman liam kan duh kher awm si lova. Chuti a lo nih leh si chuan kum 66 kan nih vel thleng chu hna kan thawh leh a lo ngai dawn tihna a ni.

Heng a chunga tarlan te hi mi pangngai leh vannei tan lo ni se, he dinhmun thleng zo hauh lo, thihna vang emaw dam lohna vang emaw vanduaina chi hrang hrang vang emaw a zirna ngaihtuah hman hlek lo kan ram leh thenawmah an tam ang. Chung ho dinhmun chu BA,MA val i nih zet chuan i hrethiam uar ang a, i vanneih zia chu i ngaihtuah ngun pauh leh i hre ril ang. Chu chuan midangte hmakhua leh dinhmun hreawm zawkte rilru a hriat tir lo che a nih chuan i vanduai letling a ni ang a. Leiah malsawmna i dawng meuh lo a nih pawhin i vui hlei thei bik lovang. Chu chu helei hringnun kentel te zinga thil thleng dik ber zu ni tlat pek a.

Tichuan, kum 60 over tawh i lo nih chuan tar nih i hlawh tawh ang a, hnatlang leh puipun nikhuaah thalai zawkten awl an tum che ang a. Ka pu ka pi he tah hian lo thu zawk rawh tia i hming an lam meuh chuan hringnun hi i tan a thui lutuk tawh kher lovang. Chutiang dinhmuna i din meuh chuan tarchhia an tih che pawhin huat vak loh kha a him ber ang a. I haw deuh thin a nih pawhin i phu ve rengah i ngai thei a nih chuan pa/nu vannei tak i ni ang. Kan pitar/putar chu a fel khawp mai tia i tu leh faten an fakder chang che pawhin lawmawm tih nachang i hriat fo a tul ngei ang a, vui hmel pu hrima i phun fo phei chuan tar kawl hreawm tak nih i hlawh ang a, monu emaw makpa emaw i neih fuh vak loh phei chuan tar lamah i hreawm hle dawn tihna a ni. Hringnun chu i tan kin thuai se i ti ang a, I ning hluah hluah ngei ang. Amaherawhchu tu leh fate, mo leh makpa fel leh duattu tak che i nei a nih erawh chuan mi vannei tak i ni ang.

Chuti a lo nih si chuan, nausen kan nih atanga kan tar hun thleng hi chhut ta ila, eng hun berah hian nge ka hun hi midangte tan kan hmang ve ang! tih zawhna chu tuna i thatlai chhung ngei hian in zawt la, BA,MA i zir zawh hma ngeiin ngaihtuah thin teh le. Khawvel mi ropui leh mi te tana malsawmna bulpui lo ni tawh ho hian engtinnge an hun an hman thin le? A bik takin kan Zoram leh Hnam veimi i nih phei chuan i thatlai hunchhung leh i hun hlu taka i ngaih chu eng lai ber hi nge ni ta ang? German thufing chuan kum 17 kan nih atanga kum 60 kan ni thleng hi kan chhungkua mai ni lo, kan ram leh hnam, kan sakhua leh kan mipui tan tangkai taka hmanna hun a ni e, an lo ti a. Chu chu engtia chhut chi nge ni ang tih erawh mahniah in zawt ila, a fuh berin a rinawm. chuti a nih chuan kum 40 chhung zet chu i hun i vawn thiam dan a zirin i chhawr tangkai thei dawn tihna a ni ber a. Mahni zirlai bahlah em em phah si lova, midangte tana tangkai leh malsawmna nihdan a awm ngei ang. Tin, Nupui fanaute uaplum chunga khawtlang leh kohhran bakah ram leh hnam tana malsawmna kan nih theih hun kan in siam thiam chuan hun kan nei tihna a ni a. Chu hun chu i chhiar thiam dan a zir a ni mai dawn tihna a ni.

Hringnun par vul lai hi dawn la, i hun leh ni te chhiar thin rawh, he hringnun hi a ho lova, a nep hek lo. Amaherawhchu i hun hmandan leh i suangtuahna a zirin a ho lam thei ang a, a nin awm thei hial bawk a ni. Lal Davida chuan chuan hringnun hi a mawi a, hlim taka hman liam ka duh e a lo ti a. Kan rilru sutthlek dan a zirin he hringnun hi a mawiin a a hreawm mai zawk a nih si chuan a pawimawh ta ber chu i hun chhiardan a ni. Mite tana malsawmna tling khawpa hlawk taka i damchhung i hman ngat chuan khawvelah hian i ngaih a ngam ang a, dam manhla zia leh dam man awm zia i hre tawlh tawlh ang a. Lungchim takin i hringnun i hnuchhawn a nih phei chuan khawvela nang aia vannei leh ropui an awm chuang lo tih i chiang ang a, i hlim veng veng ang. Hlimna hi khawvela thil hlu berte zinga mi a nih si chuan i tan khawvel hi a hreawm lova, a ninawm hek lo. Mite tana malsawmna thlentu chuan malsawmna i dawnglet leh tihna a ni. -LP Sailo

2 comments:

  1. tha dap2 khop mai...nia tar phunchiar nih hi tha lo, lol

    ReplyDelete
  2. hehe, tunlai chu hringnun hrim2 hi ka chik thin a, a chang chuan ho lam deuh hian ka hre thin. Kan thatlaini te hi a rei lo e te ka tia. Tar lamah phei chuan hehehe.

    ReplyDelete